Metody gaszenia pożarów
Aktywna - polegająca na użyciu podręcznego sprzętu gaśniczego, np. wody, gaśnic, pasku itp. oddziałującego bezpośrednio na ognisko pożaru. Metoda stosowana jest do gaszenia pożarów egzogenicznych w początkowej ich fazie.
Pasywna - polegająca na pośrednim oddziaływaniu na ognisko pożaru przez odcięcie dopływu powietrza, co realizuje się tamując wyrobisko i uszczelniając caliznę w sąsiedztwie pożaru. Metodę tę stosuje się przy pożarach endogenicznych oraz silnie rozwijających się pożarach egzogenicznych.
Łączona - (kombinowana) polegająca na jednoczesnym stosowaniu metody aktywnej oraz metody pasywnej.
Sprzęt do aktywnego gaszenia pożarów
sprzęt do podawania wody i piany gaśniczej: sieć rurociągów, sprzęt pianotwórczy,
urządzenia do wytwarzania gazów obojętnych,
podręczny sprzęt gaśniczy: gaśnice, agregaty gaśnicze itp,
stałe
urządzenia gaśnicze zabudowane na maszynach
lub w komorach.
Rozróżniamy dwa typy gaśnic:
gaśnica typu „x” – pod stałym ciśnieniem,
gaśnica typu „z” – z ciśnieniem wytworzonym przez uwolnienie gazu pędnego z dodatkowego zbiornika.
Gaśnice dzielimy na:
GP – proszkowe (BC, ABC, AF),
GW, GWP – pianowe (AB),
GS – śniegowe (BC).
Grupy pożarów:
„A” – materiały stałe (np. drewno, węgiel),
„B” – ciecze i materiały stałe topiące się (np. benzyna, oleje),
„C” – gazy palne (np. acetylen, metan, butan),
„D” – metale palne (np. magnez, sód, potas),
„F” – tłuszcze i oleje.
Gaśnice proszkowe mogą być użyte do gaszenia urządzeń znajdujących się pod napięciem do 1000V (przy gaszeniu należy zachować odległość min 1 metra). W przypadku gaszenia urządzeń pod napięciem większym niż 1 kV należy stosować się do zaleceń umieszczonych na dodatkowej etykiecie.
Węże pożarnicze
- występują przeważnie w odcinkach
15 i 20m, o średnicach
ø25, ø52, ø75, ø110 i ciśnieniu roboczym
15 bar.
Prądownice – mogą być: wodne, wodno-pianowe, wysokociśnieniowe, pianowe, uniwersalne, typu zamykanego.
Woda - najprostszy i powszechnie dostępny środek gaśniczy. Zaletą wody jest to, że pobiera ciepło od palącego się materiału, wychładzając go. Wadą natomiast to, że podczas działania wody na otwarty ogień wytwarza się para wodna, z 1 litra (dm3) wody uzyskamy 1700 litrów (dm3) pary wodnej. Podczas gaszenia wodą należy uważać, aby nie doszło do poparzenia lub wybuchu pary wodnej, należy ją odprowadzać z miejsca gaszenia.
Gaszenie pasywne pożarów - tamowanie
Tamy izolacyjne pożarowe wykonywane są jako izolacyjne zwykłe, lub izolacyjne budowy przeciwwybuchowej.
Tamy
bezpieczeństwa -
wykonane z materiałów ogniotrwałych z otwartymi drzwiami
stalowymi, które w każdej chwili można zamknąć buduje się w
ramach profilaktyki przeciwpożarowej.
Dzielą się pod względem
na miejsce zabudowy na: przyszybowe, grupowe, rejonowe oraz
wewnątrzrejonowe.
Tamy izolacyjne zwykłe -
stosuje się w pokładach niemetanowych, jeżeli możemy wykluczyć
wytworzenie się
w izolowanym polu mieszaniny gazów pożarowych
o stężeniu wybuchowym. Dzielą się pod względem sposobu wykonania
na: murowe, klocowe, klocowo-murowe, gipsowo-podsadzkowe.
TAMY POŻAROWE |
Tama bezpieczeństwa Tama wykonana z materiałów ogniotrwałych z otwartymi drzwiami stalowymi, które w każdej chwili można zamknąć. |
Tamy przyszybowe Tamy grupowe Tamy rejonowe Tamy wewnątrzrejonowe |
Tamy tymczasowe Stosowane doraźnie przed postawieniem tamy ostatecznej w celu szybkiego odcięcia dopływu powietrza do pożaru. |
Deskowa Płócienna Pneumatyczna Spadochronowa Workowa. |
|
Tamy ostateczne Tama pożarowa izolująca ognisko pożaru od czynnych wyrobisk górniczych tak, aby w konsekwencji prowadziło do samoistnego ugaszenia pożaru. |
Murowa Klocowa Klocowo - murowa Gipsowo - podsadzkowa Wodna Przeciwwybuchowa |
Tamy izolacyjne przeciwwybuchowe stosuje się w polach metanowych oraz w razie możliwości występowania mieszaniny gazów wybuchowych.
Rodzaje tam przeciwwybuchowych:
korki wodne,
korki podsadzkowe,
korki podsadzkowe na bazie tamy organowej z dwustronnymi rozporami,
tamy z worków wypełnionych materiałami niepalnymi,
tamy ze spoiw szybkowiążących (mineralno – cementowych).
TAMY PRZECIWWYBUCHOWE |
||
Rodzaj wypełnienia tamy |
Przekrój wyrobiska |
Grubość tamy |
piasek |
bez względu na przekrój wyrobiska |
15 m |
popioły elektrowniane, gips, anhydryt |
do 15 m2 |
6 m |
powyżej 15 m2 |
10 m |
|
spoiwa szybkowiążące (mineralno – cementowe) |
do 12 m2 |
nie mniej niż 2 m |
powyżej 12 m2 |
nie mniej niż 3 m |
|
gips,
anhydryt, glina z dwustronnymi rozporami) |
do 5 m2 |
3 m |
do 10 m2 |
4 m |
|
do 15 m2 |
5 m |
|
powyżej 15 m2 |
8 m |
|
woda |
długość korka min 15 m, poziom lustra wody co najmniej 2 m nad najniżej położonym punktem stropu w muldzie |
Metody gaszenia pożarów
Aktywna - polegająca na użyciu podręcznego sprzętu gaśniczego, np. wody, gaśnic, pasku itp. oddziałującego bezpośrednio na ognisko pożaru. Metoda stosowana jest do gaszenia pożarów egzogenicznych w początkowej ich fazie.
Pasywna - polegająca na pośrednim oddziaływaniu na ognisko pożaru przez odcięcie dopływu powietrza, co realizuje się tamując wyrobisko i uszczelniając caliznę w sąsiedztwie pożaru. Metodę tę stosuje się przy pożarach endogenicznych oraz silnie rozwijających się pożarach egzogenicznych.
Łączona - (kombinowana) polegająca na jednoczesnym stosowaniu metody aktywnej oraz metody pasywnej.
Sprzęt do aktywnego gaszenia pożarów
sprzęt do podawania wody i piany gaśniczej: sieć rurociągów, sprzęt pianotwórczy,
urządzenia do wytwarzania gazów obojętnych,
podręczny sprzęt gaśniczy: gaśnice, agregaty gaśnicze itp,
stałe
urządzenia gaśnicze zabudowane na maszynach
lub w komorach.
Rozróżniamy dwa typy gaśnic:
gaśnica typu „x” – pod stałym ciśnieniem,
gaśnica typu „z” – z ciśnieniem wytworzonym przez uwolnienie gazu pędnego z dodatkowego zbiornika.
Gaśnice dzielimy na:
GP – proszkowe (BC, ABC, AF),
GW, GWP – pianowe (AB),
GS – śniegowe (BC).
Grupy pożarów:
„A” – materiały stałe (np. drewno, węgiel),
„B” – ciecze i materiały stałe topiące się (np. benzyna, oleje),
„C” – gazy palne (np. acetylen, metan, butan),
„D” – metale palne (np. magnez, sód, potas),
„F” – tłuszcze i oleje.
Gaśnice proszkowe mogą być użyte do gaszenia urządzeń znajdujących się pod napięciem do 1000V (przy gaszeniu należy zachować odległość min 1 metra). W przypadku gaszenia urządzeń pod napięciem większym niż 1 kV należy stosować się do zaleceń umieszczonych na dodatkowej etykiecie.
Węże pożarnicze
- występują przeważnie w odcinkach
15 i 20m, o średnicach
ø25, ø52, ø75, ø110 i ciśnieniu roboczym
15 bar.
Prądownice – mogą być: wodne, wodno-pianowe, wysokociśnieniowe, pianowe, uniwersalne, typu zamykanego.
Woda - najprostszy i powszechnie dostępny środek gaśniczy. Zaletą wody jest to, że pobiera ciepło od palącego się materiału, wychładzając go. Wadą natomiast to, że podczas działania wody na otwarty ogień wytwarza się para wodna, z 1 litra (dm3) wody uzyskamy 1700 litrów (dm3) pary wodnej. Podczas gaszenia wodą należy uważać, aby nie doszło do poparzenia lub wybuchu pary wodnej, należy ją odprowadzać z miejsca gaszenia.
Gaszenie pasywne pożarów - tamowanie
Tamy izolacyjne pożarowe wykonywane są jako izolacyjne zwykłe, lub izolacyjne budowy przeciwwybuchowej.
Tamy
bezpieczeństwa -
wykonane z materiałów ogniotrwałych z otwartymi drzwiami
stalowymi, które w każdej chwili można zamknąć buduje się w
ramach profilaktyki przeciwpożarowej.
Dzielą się pod względem
na miejsce zabudowy na: przyszybowe, grupowe, rejonowe oraz
wewnątrzrejonowe.
Tamy izolacyjne zwykłe -
stosuje się w pokładach niemetanowych, jeżeli możemy wykluczyć
wytworzenie się
w izolowanym polu mieszaniny gazów pożarowych
o stężeniu wybuchowym. Dzielą się pod względem sposobu wykonania
na: murowe, klocowe, klocowo-murowe, gipsowo-podsadzkowe.
TAMY POŻAROWE |
Tama bezpieczeństwa Tama wykonana z materiałów ogniotrwałych z otwartymi drzwiami stalowymi, które w każdej chwili można zamknąć. |
Tamy przyszybowe Tamy grupowe Tamy rejonowe Tamy wewnątrzrejonowe |
Tamy tymczasowe Stosowane doraźnie przed postawieniem tamy ostatecznej w celu szybkiego odcięcia dopływu powietrza do pożaru. |
Deskowa Płócienna Pneumatyczna Spadochronowa Workowa. |
|
Tamy ostateczne Tama pożarowa izolująca ognisko pożaru od czynnych wyrobisk górniczych tak, aby w konsekwencji prowadziło do samoistnego ugaszenia pożaru. |
Murowa Klocowa Klocowo - murowa Gipsowo - podsadzkowa Wodna Przeciwwybuchowa |
Tamy izolacyjne przeciwwybuchowe stosuje się w polach metanowych oraz w razie możliwości występowania mieszaniny gazów wybuchowych.
Rodzaje tam przeciwwybuchowych:
korki wodne,
korki podsadzkowe,
korki podsadzkowe na bazie tamy organowej z dwustronnymi rozporami,
tamy z worków wypełnionych materiałami niepalnymi,
tamy ze spoiw szybkowiążących (mineralno – cementowych).
TAMY PRZECIWWYBUCHOWE |
||
Rodzaj wypełnienia tamy |
Przekrój wyrobiska |
Grubość tamy |
piasek |
bez względu na przekrój wyrobiska |
15 m |
popioły elektrowniane, gips, anhydryt |
do 15 m2 |
6 m |
powyżej 15 m2 |
10 m |
|
spoiwa szybkowiążące (mineralno – cementowe) |
do 12 m2 |
nie mniej niż 2 m |
powyżej 12 m2 |
nie mniej niż 3 m |
|
gips,
anhydryt, glina z dwustronnymi rozporami) |
do 5 m2 |
3 m |
do 10 m2 |
4 m |
|
do 15 m2 |
5 m |
|
powyżej 15 m2 |
8 m |
|
woda |
długość korka min 15 m, poziom lustra wody co najmniej 2 m nad najniżej położonym punktem stropu w muldzie |